Ապրե՜լ, ապրե՜լ, այնպե՛ս ապրել, Որ սուրբ հողդ երբեք չզգա քո ավելորդ ծանրությունը։ Ապրե՜լ, ապրե՜լ, այնպե՛ս ապրել, Որ դու ինքդ էլ երբեք չզգաս քո սեփական մանրությունը։ Ու թե հանկարծ անպետքություն քեզ համարես, թե ինքդ քեզ արհամարհես ու համարես, քեզ հետ վիճի՛, քեզ չզիջի՛, համբերատար քեզ հետ խոսի՜, հակառակո՛ւմ քեզ համոզի ինքը … հզոր Հանրությունը … Ապրե՜լ, ապրե՜լ, այնպե՛ս ապրել, Որ ուրիշի խինդով խնդաս, Որ ուրիշի ցնծությունով Ինքդ էլ ցնծաս, ինքդ էլ թնդաս։ Լինես, մնաս ամենքի հետ, Նրանց կամքին հպատակվես, «Ես»-դ խառնես մեծ «մենք»-ի հետ, Նրանց ցավով լուռ տառապես։ Տրվես նրանց լույսի նման Եվ չխաբես՝ հույսի նման։ Արշալույսի նման բացվես նրա՛նց համար, Վերջալույսի նման բոցվես նրա՛նց համար։ Թե լաց լինես՝ նրանց համար, Թե բաց լինես՝ նրանց համար։ Եվ հա՜ց լինես նրանց համար՝ հոգեվոր հա՛ց, Քեզ նրանցով կյանքում զինես Եվ նրանցով կյանքում լինես ոգեվորվա՜ծ։ Եվ նրանցով կյանքում լինես թույլ կամ ուժեղ, Եվ նրանցով կյանքում լինես բույլ կամ մժեղ, Թշվառ՝ ինչպես անապաստան, Հարուստ՝ ինչպես լայն տափաստան … Ապրե՜լ, ապրե՜լ, ապրել այնպե՛ս, Որ նրանց հետ մթնես-ամպես Եվ նրանց հետ շանթարձակվես. Մեկտեղ հանկարծ ընդարձակվես, Մեկտեղ դառնաս գունդուկծիկ. Մեկտե՜ղ բացվես, մեկտե՜ղ փակվես՝ Ինչպես նամակ և կամ բացիկ … Ապրե՜լ, ապրե՜լ, ապրել մեկտե՛ղ, Կյանքդ խառնել նրանց կյանքին, Տառապանքդ՝ տառապանքին, Ջանքդ՝ ջանքին, Ցանքդ՝ ցանքին, Եվ ենթարկվել նրանց կամքին, Նրանց կամքն էլ քեզ ենթարկել,- Դառնալ և՛ շանթ, և՛ շանթարգել …
ՄԻ ՊԱՀ ԶՂՋՈՒՄ ԵՄ
Ես օգնեցի բոլորին, ես ինձ միայն չոգնեցի, Կորով տվի ամենքին, միայն ինքս հոգնեցի։ Խորհուրդներով իմ խելոք խելք հավաքած գնացին Քանի՜- քանի՜սը կյանքում - ե՛ս էլի գիժ մնացի։ Ով հանդիպեց՝ ստացավ մի թաս գինի ինձանից, Լոկ ես գինի չմպեցի իմ սեփական հնձանից։ Ի՞նչ եմ եղել ողջ կյանքում՝ հարսանքավոր ու քավոր, Մինչ ամենքից ավելի ինձ էր օջախ հարկավոր։ Վստահեցին ոմանք ինձ - հոգիս դարձավ գաղտնարան, Վստահեցի շատերին - գաղտնիքս առան ու տարան։ Ու զղջում եմ ես մի պահ, սեր ու բարիք եմ ցրել, Մինչդեռ պետք էր սեր հայցել, իսկ բարիքը՝ վաճառել …
Մոր ձեռքերը
Այս ձեռքերը` մո՜ր ձեռքերը, Հինավուրց ու նո՜ր ձեռքերը... Ինչե՜ր ասես, որ չեն արել այս ձեռքերը... Պսակվելիս ո՜նց են պարել այս ձեռքերը` Ի՜նչ նազանքով, Երազանքո՜վ: Ինչե՜ր ասես, որ չեն արել այս ձեռքերը... Լույսը մինչև լույս չեն մարել այս ձեռքերը, Առաջնեկն է երբ որ ծնվել, Նրա արդար կաթով սնվել: Ինչե՜ր ասես, որ չեն արել այս ձեռքերը... Զրկանք կրել, հոգս են տարել այս ձեռքերը Ծով լռությա՜մբ, Համբերությա՜մբ, Ինչե՜ր ասես, որ չեն արել այս ձեռքերը... Երկինք պարզված սյուն են դառել այս ձեռքերը, Որ չփլվի իր տան սյունը` Որդին կռվից դառնա տունը: Ինչե՜ր ասես, որ չեն արել այս ձեռքերը... Մինչև տատի ձեռք են դառել այս ձեռքերը, Այս ձեռքերը` ուժը հատած, Բայց թոռան հետ նոր ուժ գտած... Քար են շրջել, սար են շարժել այս ձեռքերը... Ինչե՜ր, ինչե՜ր, ինչեր չարժեն այս ձեռքերը` Նուրբ ձեռքերը, Սո՜ւրբ ձեռքերը: ...Եկեք այսօր մենք համբուրենք որդիաբար Մեզ աշխարհում ծնաց, սնած, Մեզ աշխարհում շահած, պահած, Մեզնից երբեք չկշտացած, Փոշի սրբող, լվացք անող, Անվերջ դատող, անվերջ բանող ա'յս ձեռքերը` Թող որ ճաքած ու կոշտացած, Բայց մեզ համար մետաքսի պես խա՜ս ձեռքերը...
ՔԻՉ ԵՆՔ ԲԱՅՑ ՀԱՅ ԵՆՔ
Մենք քիչ ենք սակայն մեզ հայ են ասում։ Մենք մեզ ո՛չ ոքից չենք գերադասում։ Պարզապես մենք էլ պի՛տի ընդունենք Որ մե՛նք միայն մենք Արարատ ունենք Եվ որ այստեղ է՝ բարձրիկ Սեւանում Երկինքը իր ճիշտ պատճենը հանում։ Պարզապես Դավիթն այստեղ է կռվել։ Պարզապես Նարեկն այստեղ է գրվել։ Պարզապես գիտենք ժայռից վանք կերտել Քարից շինել ձուկ եւ թռչուն՝ կավից Ուսուցմա՛ն համար եւ աշակերտել եղեցկի՛ն Բարու՛ն Վսեմի՛ն Լավին Մենք քիչ ենք սակայն մեզ հայ են ասում։ Մենք մեզ ոչ մեկից չենք գերադասում Պարզապես մեր բախտն ուրիշ է եղել Պարզապես շատ ենք մենք արյուն հեղել. Պարզապես մենք մեր դարավոր կյանքում Երբ եղել ենք շատ Ու եղել կանգուն Դարձյա՛լ չենք ճնշել մեկ ուրիշ ազգի Ո՛չ ոք չի տուժել զարկից մեր բազկի։ Եթե գերել ենք՝ Լոկ մեր գրքերով. Եթե տիրել ենք՝ Լոկ մեր ձիրքերով Պարզապես մահն է մեզ սիրահարվել Իսկ մենք ինքնակամ նրան չենք տրվել։ Ու երբ ճարահատ մեր հողն ենք թողել՝ Ուր էլ որ հասել որտեղ էլ եղել Ջանացել ենք մենք ամենքի՛ համար. Շինել ենք կամուրջ Կապել ենք կամար Ամեն տեղ հերկել Հասցրել բերքեր Ամենքին տվել մի՛տքառա՛ծ երգե՛ ր՝ Պաշտպանել նրանց հոգեւոր ցրտից Ամեն տեղ թողել մեր աչքից՝ ցոլանք Մեր հոգուց՝ մասունք Եւ նշխար՝ սրտից
Մենք քիչ ենք այո՛ բայց կոչվում ենք հայ - գիտենք դեռ չանցած վերքերից տնքալ Բայց նոր խնդությամբ ցնծալ ու հրճվել. գիտենք թշնամու կողը մխրճվել Ու բարեկամին դառնալ աջակից. Դուրս գալ մեզ արված բարության տակից՝ Մեկի փոխարեն տասն հատուցելով Հօգուտ արդարի եւ արեգակի գիտենք քվեարկել մեր կյանքով նաեւ Բայց թե կամենան մեզ բռնի վառել՝ Մենք գիտենք մխա՛լ - եւ կրակ մարել. Իսկ եթե պետք է խավարը ցրել՝ գիտենք մոխրանալ որպես վառ կերոն. Եւ գիտենք նաեւ մեզ կրքոտ սիրել Բայց ուրիշներին միշտ էլ հարգելով
Մենք մեզ ոչ մեկից չենք գերադասում Բայց մեզ էլ գիտենք - Մեզ հայ են ասում։ Եւ ինչու՞ պիտի չհպարտանանք Կա՛նք։ Պիտի լինե՛նք։ Ու դեռ – շատանանք
